Aromatik bitkiler aromatik öz yağ içeren yapıları bir hayli dinamik ve kompleks olan bitkilerdir. Aromatik bitkilerin kendilerine özgü kimyasal yapıları zengin, farklı ve dinamiktir. Aromatik öz yağlar çoğunlukla hidrokarbon ve oksijenli elemanlardan oluşur. Örneğin alkol, aldehit, ester, ether, keton, fenol ve oksit gibi. Bazı bitkilerde bir ana kimyasal yapı hakim olabilirken örneğin karanfil öz yağı %95 öjenol içerir, gül öz yağı 300 farklı kimyasal içerikle inanılmaz bir zenginlik gösterir. Aromatik öz yağların içeriğindeki en eser kimyasal içerikler bile koku farklılığına veya farmakolojik özelliklerinde değişime yol açabilir.
Aromatik öz yağlar çok uçucu yapılardır ve sıvıdan buharlaşmaya geçişleri çok hızlıdır.
Aromatik öz yağlar bitki aleminde sadece çiçekler, yapraklar, tohumlar ve meyvalardan değil, kökler, kabuklar ve diğer bitki bölümlerinden de elde edilir. Bazı bitkilerde sadece çiçeklerinden öz yağ elde edilirken (ör: yasemin), bazı bitkilerden üç farklı aromatik öz yağ elde edilir, örneğin acı portakal ağacının yapraklarından “petitgrain”, çiçeklerinden “neroli” meyvesinden ise “acı portakal” öz yağı elde edilir.
Aromatik öz yağlar ve elde edildikleri bitki bölümü
Aromatik öz yağların biyolojik ve ekolojik işlevleri vardır :
Katabolizm esnasında zehirli madde üretmek
Böceklere karşı kendisini korumak
Ektohormon üreterek bitkiler arası sosyal davranış içinde bulunmak veya meyvalarını olgunlaştırmak
Kendi metabolizmalarını hızlandırmak
Üremek için cinsel çekiciliği sağlarak arı gibi polen taşıyan böcekleri çekmek
Kendini diğer bitkilere veya hayvanlara karşı koruması ve sürdürülebilirlik
Aromatik öz yağlar bitkinin yaşamsal moleküler faaliyetini sürdürebilmesi için çok önemlidir. Hücreler arasında kimyasal iletişim, bitkinin hücre çoğalmasına destek olarak bitki oluşumunu sağlamak en önemli rolüdür.
Aromatik öz yağlar ve elde edildikleri bitki bölümü
Son Yorumlar